Ana Menü Katmülkiyeti.Com

BORÇLAR KANUNU VEKALET AKDİ HÜKÜMLERİ : MADDE 386-403






BORÇLAR KANUNU




Kanun Numarası : 818

Kabul Tarihi : 22/4/1926

Yayımlandığı R. Gazete : Tarih : 29/4/1926 Sayı: 359

Yayımlandığı Düstur : Tertip: 3 Cilt: 7 Sayfa: 762




ON ÜÇÜNCÜ BAP

Alelıtlak vekalet






BİRİNCİ FASIL






Vekalet






(A) TARİFİ




Madde 386 - Vekalet, bir akittirki onunla vekil, mukavele dairesinde

kendisine tahmil olunan işin idaresini veya takabbül eylediği hizmetin ifasını

iltizam eyler.

Diğer akitler hakkındaki kanuni hükümlere tabi olmayan işlerde dahi,

vekalet hükümleri cari olur.

Mukavele veya teamül varsa vekil, ücrete müstahak olur.






(B) TEŞEKKÜLÜ




Madde 387 - Vekilin tevdi edilen işi idare hususunda resmi bir sıfatı

varsa veya işin icrası mesleğinin icabından ise yahut bu gibi işleri kabul

edeceğini ilan etmiş ise vekalet, vekil tarafından derhal reddedilmedikçe kabul

edilmiş sayılır.






(C) HÜKÜMLERİ






I- Vekaletin şümulü:




Madde 388 - Vekalet akdinin şumulü mukavele ile sarahaten tesbit

edilmemiş ise, taallük eylediği işin mahiyetine göre tayin edilir.

Vekalet, vekilin takabbül eylediği işin yapılması için icabeden hukuki

tasarrufları ifa salahiyetini şamildir.

Hususi bir salahiyeti haiz olmadıkça vekil, dava ikame edemez, sulh olamaz,

tahkim edemez, kambiyo taahhüdünde bulunamaz, hibe edemez, bir gayrimenkulü

temlik veya bir hak ile takyit edemez.






II - Vekilin borçları:






1 - Talimat dairesinde vekaleti ifa




Madde 389 - Vekil, müvekkılinin sarih olan talimatına muhalefet edemez.

Ancak hal icabına göre müvekkilden mezuniyet istihsaline imkan olmamakla bera-

ber şayet imkan olupta istizan olunsa idi müvekkilin muvafakat edeceği derkar bulunan hususlarda, inhiraf edebilir. Bundan maada hallerde vekil aldığı

talimata müvekkilinin aleyhine olarak muhalefet ederse, bundan mütevellit

zararı deruhte etmedikçe,müvekkilünbih ifa edilmiş olmaz.






2 - Hüsü suretle ifa mükellefiyeti






a) Umumiyet itibariyle




Madde 390 - Vekilin mesuliyeti, umumi surette işçinin mesuliyetine ait

hükümlere tabidir.

Vekil, müvekkile karşı vekaleti iyi bir suretle ifa ile mükelleftir.

Vekil, başkasını tevkile mezun veya hal icabına göre mecbur olmadıkça

veya adet başkasını kendi yerine ikameye müsait bulunmadıkça müvekkilünbihi

kendisi yapmağa mecburdur.






b) İşi bir üçüncü şahsa yaptırmak halinde




Madde 391- Vekil, salahiyeti haricinde başkasını tevkil ettikte onun

fiilinden kendi yapmış gibi mesuldür.

Vekil, başkasını tevkile salahiyettar olduğu takdirde, yalnız

salahiyetini kullanırken ve talimat verirken tekayyüt ve ihtimam göstermekle mükelleftir.

Her iki surette vekilin kendi yerine ikame ettiği şahsa karşı haiz olduğu

bütün hakları müvekkil, doğrudan doğruya o şahsa karşı dermeyan edebilir.






3 - Hesap verme




Madde 392 - Vekil,müvekkilin talebi üzerine yapmış olduğu işin hesabını

vermeğe ve bu cihetten dolayı her ne nam ile olursa olsun almış olduğu şeyi

müvekkile tediyeye mecburdur.

Vekil zimmetinde kalan paranın faizini de vermeğe mecburdur.






4 - Vekilin iktisabettiği hakların müvekkiline intikali




Madde 393 - Müvekkil vekiline karşı olan muhtelif borçlarını ifa edince,

vekilin kendi namına ve müvekkili hesabına üçüncü şahıstaki alacağı,

müvekkilin olur.






Vekilin iflası halinde müvekkil, bu hakkını masaya karşıda iddia edebilir.

Vekilin iflası müvekkil, vekilin kendi namına ve müvekkili hesabına

iktisap eylemiş olduğu menkul eşya hakkında dahi istihkak iddiasında bulunabi-

lir.Vekilin haiz olduğu hapis hakkını, masa dahi haizdir.






III- Müvekkilin borçları:




Madde 394- Vekilin usulü dairesinde müvekkilünbihi ifa için yaptığı

masrafı ve verdiği avansları, müvekkilin,faiziyle beraber vermesi ve vekilin

deruhte eylediği borçlardan onu kurtarması lazımdır.

Vekil, vekaleti ifa dolayısiyle uğramış olduğu zarar ve ziyanın

tazminini müvekkilinden isteyebilir. Meğerki müvekkil bu hususta kendisinin

su'nu taksiri olmadığını ispat eyleye.






IV - Birden ziyade müvekkillerin mesuliyetleri:




Madde 395 - Bir kimseyi birlikte tevkil eden müteaddit kimseler, vekile

karşı müteselsilen mesul olurlar.

Müteaddit kimseler, vekaleti birlikte kabul etmişler ise müvekkilünbihi

yapmakla müteselsilen mesuldurlar ve kendi sıfatlarını başkasına devre

salahiyettar olmadıkça müvekkili yalnız birlikte yaptıkları tasarrufla ilzam

edebilirler.






D) VEKALETiN HİTAMI






I - Sebepleri :






1 - İstifa, azil




Madde 396 - Vekaletten azil ve ondan istifa her zaman caizdir.

Şu kadarki münasip olmayan bir zamanda vekaletten azil veya ondan istifa

eden kimse diğerinin zararını zamin olur.






2 - Ölüm , ehliyetsizlik, iflas




Madde 397- Hilafı mukaveleden veya işin mahiyetinden anlaşılmadıkça veka-

let, gerek vekilin gerek müvekkilin ölümüyle ve ehliyetinin zavali veya iflası

ile nihayet bulur.

Şu kadarki vekaletin nihayet bulması müvekkilin menfaatlerini tehlikeye

koyuyorsa müvekkil veya mirasçısı veya mümessili bizzat işlerini görebilecek

hale gelinceye kadar vekil veya mirasçısı veya mümessili vekaleti ifaya devam

ile mükelleftirler.






II - Hitamın hükümleri:




Madde 398 - Vekilin vekaletinin nihayet bulduğuna ıttıla peyda

eylemeden evvel yaptığı işlerden müvekkil veya mirasçıları, vekalet baki imiş

gibi mesuldür.






İKİNCİ FASIL






İtibar mektubu ve itibar emri






(A) İTİBAR MEKTUBU




Madde 399- İtibar mektubu, vekalet ve havale hükümlerine tabi olup onunla

mürselünileyhe azami bir had tayinine hacet olmaksızın talep edeceği miktarda,

nakit ve emsali bir şeyin muayyen bir kimseye teslimi emrolunur.

Verilecek şeyin azami haddi tayin edilmediği takdirde itibar verilen kimse

aşikar surette akitlerin vaziyetleri ile mütenasip olmayacak derecede fazla

bir miktar talebinde bulunursa mürselünileyh mektup sahibine haber vermeğe

ve cevap alıncaya kadar tediyeyi tehir etmeğe mecburdur.

İtibar mektubunun tazammun ettiği vekalet ile mürselünileyhin mülzem olma-

sı, muayyen bir meblağ için kabul etmiş olmasına mütevakkıftır.






(B) İTİBAR EMRİ






I - Tarifi ve Şekli :




Madde 400- Bir kimse,kendi nam ve hesabına ve amirin mesuliyeti altında bir

üçüncü şahsa itibar vermek veya itibari tecdit etmek için emir almış ve kabul

etmiş ise, memur vekaletini tecavüz etmedikçe amir, itibar edilen borçtan

dolayı kefil gibi mesul olur.

Şu kadar ki tahriri emir olmadıkça amir, mesul olmaz.






II- İtibar verilen kimsenin ehliyetsizliği:




Madde 401 - Amir, itibar verilen kimsenin borç iltizamına ehliyetsizliğini

dermeyan ile memura karşı mesuliyetten kurtulamaz.






III - Memurun kendi kendine mühlet vermesi:




Madde 402 - Memur, itibar verilen kimseye kendi kendine mühlet verir veya

amirin talimatına muhalefet ederse, amir mesuliyetten beri olur.






IV - İki tarafın hakları ve borçları:




Madde 403 - Amirin ve kendisine itibar verilen kimsenin hak ve borçlarında

kefile ve asıl borçluya müteallik hükümler caridir.


Linkback: BORÇLAR KANUNU VEKALET AKDİ HÜKÜMLERİ : MADDE 386-403